BERLINAALTJE 1. 'Volkshochschule'

BERLINAALTJES

                                                                 1.     ‘Volkshochschule’

 ‘Bitte warten Sie draußen!’

Met een priemende blik en gestrekte vinger liet de dame achter een van de burelen geen twijfel bestaan over haar bedoelingen: eruit en wachten tot je binnengeroepen wordt.

Waarop de deurwachter binnenkwam en haar duidelijk maakte dat het wel degelijk mijn beurt was en haar collega naast haar vrij was.

Ze beet op haar félrood gepimpte onderlip, en er kon een moeizaam uitgesproken verontschuldiging vanaf, ‘Entschuldigung, das hab’ich so nicht mitbekommen’.

Het was duidelijk dat deze diva het niet gewoon was om zich te moeten verontschuldigen.

Dit alles speelde zich af in de Volkshochschule Tempelhof-Schöneberg, waar een info-moment georganiseerd werd over het nieuw jaarprogramma.

De Berliner Volkshochschulen zijn een belangrijke schakel in de ketting van socio-culturele voorzieningen, en stellen zich tot doel ‘de diversiteit van Berlijn te bevorderen, de participatie van eenieder te activeren, en hierdoor de ontwikkeling van de democratie en van de burgermaatschappij zélf te versterken’ (Visietekst 2023).

De jaarprogramma’s van deze volkshogescholen weerspiegelen perfect de noden van een multiculturele grootstad als Berlijn.

Taalprogramma’s voor Duits als tweede taal, naast lessen in een twintigtal ‘Fremdsprachen’ - waaronder de gebarentaal - moeten integratie en communicatie vergemakkelijken.

Daarnaast heeft quasi iedere volkshogeschool een segment ‘Politiek en maatschappij ‘, een aanbod plastische vaardigheden, en worden er opleidingen aangeboden inzake digitale competenties, arbeidsvaardigheden en beroepsoriëntering.

De uitdagingen waar Berlijn voor staat, zijn dan ook groot: de aanzuigkracht van de stad als scharnier tussen oost en west brengt een bevolkingsexpansie mee - maar dit in een krappe woningmarkt, met een zwaar schuldenpakket, en met een relatief hoge werkloosheid (12.2 %) - hetzij meer dan het dubbele van de gemiddelde Duitse werkloosheidsgraad (5.7 % op 31.8.2023).

Het schuldenpakket is een erfenis uit het verleden, ontstaan na de val van de Muur in 1989. Het herenigd Berlijn diende het quasi van de ene op de andere dag te rooien zonder de enorme subsidies, waar voorheen respectievelijk West- en Oost-Berlijn van genoten. 

En toch biedt Berlijn de aanblik van een dynamische en nette stad, met een goed wegennet en een bijzonder goed werkend openbaar vervoer.

En bovenal de aanblik van een groene stad door de enorme Tiergarten, en door de aanleg van steeds nieuwe parken op plaatsen waar voorheen de Muur stond - in de vroegere spérzone tussen Oost en West.

Berlijn geeft dan ook nimmer het beklemmend gevoel van een grootstad die uit haar voegen barst - ondanks de 3.600.000 inwoners.

Ter vergelijking: Parijs telt ‘slechts’ 2.100.000 inwoners, maar deze zijn samengeperst op een oppervlakte die negenmaal kleiner is dan Berlijn.

Berlijn is dan ook een stad die een hoge levenskwaliteit biedt.

Een stad ook, waar achter elke gevel een verhaal schuilt, en waar elke steen geschiedenis uitademt. Niet een geschiedenis waar eeuwenoud stof op ligt. Maar een geschiedenis die brandend actueel blijft in deze al bij al woelige tijden. 

Een geschiedenis ook, waar vele lessen uit te trekken zijn voor onze hedendaagse maatschappij én voor onze beleidsmakers.

‘Berlin sei arm aber sexy’.

Deze slogan van oud-burgemeester Klaus ‘Wowi’ Wowereit lijkt dan ook nog steeds even accuraat.

 

 

Berlijn, 15 september 2023